Inwoners over participatie, verkennend onderzoek onder inwoners van Zwijndrecht

De gemeente Zwijndrecht stelt een nieuwe participatievisie op en wil die kunnen afstemmen op wensen en behoeften van inwoners. Daarom deed het Onderzoekcentrum Drechtsteden in opdracht van de gemeente Zwijndrecht een verkennend onderzoek onder inwoners. Hoe denken zij over participatie? Wat vinden zij belangrijk in participatietrajecten? En wanneer willen inwoners zelf betrokken worden? Wij verstuurden in juni 2025 een enquête naar ons Bewonerspanel Zwijndrecht. De vragenlijst is ingevuld door 241 panelleden, een respons van 31%. Daarnaast heeft de gemeente Zwijndrecht een link en QR-code verspreid via de gemeentelijke social media kanalen en via het huis-aan-huisblad. Dit leverde 20 extra ingevulde vragenlijsten op. In totaal deden er dus 261 inwoners van Zwijndrecht mee aan het onderzoek. De belangrijkste conclusies uit het onderzoek leest u hier.

Tijdig inwoners betrekken

Vrijwel iedereen die de enquête invulde, vindt het belangrijk dat de gemeente inwoners betrekt bij haar plannen. Het meest belangrijk hierbij is dat inwoners al in een vroeg stadium worden betrokken (niet pas als er al een concreet plan ligt en al helemaal niet als bijna alles al besloten is). Ook vindt een deel van de respondenten het belangrijk dat de gemeente aan het begin van een participatietraject vooraf duidelijk maakt op welke onderdelen inwoners wel invloed op hebben en wat er al vastligt. 

Interesse om zelf mee te doen

De meeste interesse om mee te denken/ mee te doen, is er voor de onderwerpen: wonen & plannen voor ruimtelijke ordening, veiligheid en verkeer & infrastructuur. 

De respondenten die (misschien) zelf willen participeren, hebben hiervoor als belangrijkste redenen dat zij hun buurt beter willen maken, dat zij invloed willen hebben op plannen en beslissingen en dat zij mee willen doen als het gaat om iets dat hen direct raakt. Als inwoners juist niet willen participeren, dan is dat vaak vanuit de gedachte dat de gemeente toch niks doet met hun inbreng/mening. Ook vraagt een deel van de respondenten zich af of hun mening wel wat toevoegt.

Goed gevoel

De respondenten houden een goed gevoel over aan participatie als zij na afloop begrip hebben voor het resultaat en snappen waarom bepaalde keuzes zijn gemaakt. Op de tweede plek volgt 'als de meeste inwoners van Zwijndrecht het eens zijn met het resultaat' en op de derde plek 'als iedereen de mogelijkheid heeft gehad om mee te doen, ook als daar extra moeite voor gedaan moest worden'. Daarnaast is voor een aanzienlijk deel ook van belang dat zij hun meningen en ideeën hebben kunnen delen en dat zij achteraf te horen krijgen wat het resultaat is.