Zwijndrecht – Meedoen in Zwijndrecht

Om invulling te geven aan de participatiemaatschappij is de gemeente Zwijndrecht op zoek naar een strategie om bewonersparticipatie te stimuleren, o.a. op het terrein van beheer en onderhoud van de openbare ruimte. De gemeente Zwijndrecht wil daarbij aansluiten bij de wensen, behoeften en ideeën van de inwoners. Zijn inwoners bereid om mee te doen met het beheer en onderhoud van hun buurt? En zo ja, op welke manier wensen zij dat vorm te geven? Het Onderzoekcentrum Drechtsteden hield een onderzoek onder het Bewonerspanel Zwijndrecht. U leest de resultaten in deze factsheet.

Conclusies

Algemene houding ten aanzien van participatie bij beheer en onderhoud

Hoewel drie kwart van de inwoners vindt dat de kwaliteit van de openbare ruimte voorál de verantwoordelijkheid van de gemeente is, vindt een ruime meerderheid (85%) dat bewoners ook zélf verantwoordelijk zijn voor een schone straat. De helft vindt dat inwoners zelf moeten kunnen bepalen hoe het groen in hun straat ingericht wordt en vindt het goed dat de gemeente inwoners de kans geeft om zelf mee te doen aan het beheer en onderhoud.

Voorziene effecten van participatie volgens inwoners

Wanneer bewoners zelf actief deelnemen aan het groenonderhoud en het schoonhouden van hun buurt… wat zal er dan gebeuren? Zes op de tien inwoners verwachten dat de buurt hierdoor schoner wordt. De meningen zijn echter verdeeld over het effect op de contacten met buurtbewoners. De helft verwacht dat de contacten tussen buurtbewoners verbeteren, vier op de tien denken echter dat er een grote kans is op ruzie door verschil van mening over het beheer en onderhoud. Het mogelijke scenario dat de buurt zal verwaarlozen zien drie op de tien inwoners gebeuren (vier op de tien niet). Ook hierover verschillen de meningen dus.

Bereidheid tot participatie het grootst voor opruimen zwerfvuil

De bereidheid tot participatie verschilt per vorm van participatie. Een aanzienlijk deel van de inwoners – vier op de tien – is bereid om af en toe zwerfvuil op te ruimen. Eén op de vijf inwoners wil wel meedoen met groenonderhoud. De animo om speelplekken schoon te houden ligt het laagst; één op de tien inwoners is hiertoe bereid.

Waarom zouden inwoners mee willen doen met beheer en onderhoud? Zij willen dit vooral doen omdat ze verwachten dat hierdoor de kwaliteit van de openbare ruimte verbetert. Op de tweede plaats staat de reden ontevredenheid over het huidige beheer en onderhoud van de straat/buurt. Deze beide redenen hangen deels met elkaar samen. De reden om meer met buurtbewoners in contact te komen wordt niet zo vaak genoemd (16%). Ook hebben weinig inwoners als motivatie dat ze het leuk vinden (14%), of dat het kosten bespaart voor de gemeente (16%).

Vier op de tien inwoners zijn zondermeer bereid mee te doen met een vorm van beheer en onderhoud van de openbare ruimte. De anderen verbinden hier voorwaarden aan. Met name de voorwaarden dat meerderen/allen in de buurt meedoen en dat de gemeente ook bijdraagt in de vorm van belastingverlaging of betalen aan de inwoners.

Vier op de tien inwoners zijn bereid zelf financieel bij te dragen aan buurtinitiatieven (wanneer zij het een goed initiatief vinden of onder andere voorwaarden).

Niet bereid tot participatie omdat

Inwoners die niet bereid zijn tot participatie geven hiervoor als belangrijkste reden dat beheer en onderhoud volgens hen een taak van de gemeente is, waar ze al voor betalen. Daarnaast zijn persoonlijke factoren als leeftijd, lichamelijke conditie en gebrek aan tijd redenen om niet mee te willen doen.

Betrokkenheid en inzet gemeente blijft gewenst

De eindverantwoordelijkheid voor het slagen van het buurtinitiatief ligt volgens zes op de tien bij gemeente en bewoners gezamenlijk. Wanneer een groep bewoners samen aan de slag gaat, verwachten de inwoners daar nog de nodige betrokkenheid en inzet van de gemeente bij: meebetalen waar nodig (64%), controleren van de kwaliteit van de openbare ruimte (63%), actief meehelpen met beheer en onderhoud (59%) en adviseren/coachen van bewoners (56%). Vrijwel niemand vindt dat de gemeente geen rol meer heeft en alleen nog maar geïnformeerd zou hoeven worden over de bewonersinitiatieven.

Participatie initiatieven indienen via gemeentelijke website

Drie kwart van de inwoners weet niet waar ze ideeën en initiatieven voor de openbare ruimte momenteel kunnen indienen. Gevraagd wat een goede plek hiervoor zou zijn, is de website van de gemeente het meest favoriet.