Werking Dordtse jeugdteams

Hoe werken de Dordtse jeugdteams? Dat is de centrale vraag in de evaluatie die het OCD in opdracht van de gemeente Dordrecht uitvoerde (periode november '15-februari '16). De evaluatie geeft inzicht in de samenwerking tussen de jeugdteams, sociale teams, basisvoorzieningen en de preventieve ondersteuning in Dordrecht. En biedt handvatten om de verbinding en samenwerking in de toekomst (verder) te verfijnen en op elkaar af te stemmen. Daarnaast bood de evaluatie, door het organiseren van praktijktafels, alle betrokken partijen de mogelijkheid om tijdens het proces van elkaar te leren, en niet achteraf.

Conclusies

Er is en wordt hard gewerkt door de professionals rondom de zorg voor jeugd om de transformatie van de jeugdhulp te doen slagen, dat is duidelijk. Dit betekent niet dat de samenwerking momenteel vlekkeloos verloopt. Dat kan ook niet verwacht worden, een jaar na de transitie. Dat nog niet iedereen tevreden is over de samenwerking rondom de zorg in Dordrecht blijkt uit het gemiddelde rapportcijfer dat men geeft: een 6,0. De professionals in de jeugd- en sociale teams zijn wat positiever gestemd, de professionals werkzaam in het basis- en preventieve veld zijn kritischer.

Algehele verbeterpunten

Alle partners noemen, in meer en mindere mate, een aantal verbeterpunten. Zo is het voor professionals, ook voor de leden van de jeugd- en sociale teams zelf soms, niet altijd even duidelijk wanneer een casus voor het jeugdteam is en wanneer voor het sociaal team. Wat zijn ieders verantwoordelijkheden en taken precies? In het verlengde hiervan ligt het feit dat overstijgende overdrachtsvormen en werkafspraken gemist worden. Een ander belangrijk punt is de informatie-uitwisseling, en dan met name het terugkoppelen van informatie. Hierin schort het nog (te) vaak. Eén registratiesysteem zou volgens de professionals een hoop schelen en ook efficiënter werken. Restricties rondom privacy werken nu belemmerend. Ten slotte geven professionals aan (meer) behoefte te hebben aan gezamenlijke scholing.

  • Maak duidelijk voor iedereen wat ieders taken en verantwoordelijkheden zijn in de samenwerking. Wanneer kun je waarvoor bij wie terecht?
  • Zorg dat een goede terugkoppeling hoog op de agenda van alle professionals staat.
  • Leg dit alles vast in overdrachtsvormen en werkafspraken.
  • Bied (meer) gezamenlijke scholing aan.
  • Bekijk de mogelijkheden voor één registratiesysteem, sowieso voor de jeugd- en sociale teams.

Jeugdteams – sociale teams: "we weten elkaar te vinden"

De jeugd- en sociale teams weten elkaar over het algemeen goed te vinden op momenten dat dit nodig is. Desondanks geeft een enkeling aan dat er toch ook nog wel eens langs elkaar heen gewerkt wordt. Een belangrijk punt (in de transformatie) is het gezamenlijk optrekken in signalering, analyse en uitvoering. Dit wordt nu nog te weinig gedaan. Dit geldt ook voor het gezamenlijk opstellen van arrangementen.
De jeugd- en sociale teams geven aan flexibiliteit belangrijk te vinden en geen behoefte te hebben aan een vast overlegmoment. Wel werkt men graag binnen een casus met één vast contactpersoon. Al moet ook dit niet contraproductief worden wanneer een bepaald persoon uitvalt. Eén registratiesysteem is ook hier een veelgehoorde wens. Daarnaast noemen de professionals dat het werken op één locatie werkt. Het bevordert de laagdrempeligheid om (even) bij elkaar binnen te stappen.

De teamleden voelen zich door elkaar serieus genomen en afspraken worden over het algemeen goed nagekomen. De werkdruk van beide teams is wel een aandachtspunt.

De jeugdteams zijn wat minder te spreken over de mate waarin de sociale teams een beroep doen op de eigen kracht en het sociaal netwerk van een jeugdige en zijn/haar gezin. Enkele leden van de sociale teams geven op hun beurt aan dat de interne afstemming binnen de jeugdteams nog niet altijd op orde is.

  • Trek vaker gezamenlijk op in signalering, analyse en uitvoering. En stel vaker gezamenlijke arrangementen op.
  • Bevorder de laagdrempeligheid. Verken de mogelijkheid om in heel Dordrecht de jeugd- en sociale teams op één locatie werken.
  • Heb aandacht voor de werkdruk van professionals.

Basis-/preventieve voorzieningen – jeugd-/sociale teams: "we hebben weinig tot geen contact"

De samenwerking tussen de professionals werkzaam in het basis- en preventieve voorveld2 enerzijds en de jeugd- en sociale teams anderzijds is (nog) minder ver gevorderd. In dit licht is het dan ook niet vreemd dat het basis- en preventieve voorveld kritischer is over de samenwerking. Over de samenwerking met de sociale teams is men wat positiever dan over die met de jeugdteams.

De professionals in het basis- en preventieve veld noemen redelijk veel aandachtspunten voor de samenwerking met de teams. Het vaakst genoemde en belangrijkste probleem is het feit dat men zelden een terugkoppeling krijgt wanneer men een jeugdige doorverwijst naar een team. Daarnaast voelt niet iedereen zich gehoord en vinden de professionals dat de teams vaker een beroep mogen/moeten doen op hun (specialistische) expertise. Er wordt momenteel nog te weinig samen opgetrokken in signalering, analyse en uitvoering. Ook mist men binnen de teams een vast contactpersoon en hebben de meeste professionals behoefte aan een vast overlegmoment met het jeugd- en sociale team. Ten slotte ervaart men de werkdrukte van beide teams als een probleem en is men van mening dat de teams meer zichtbaar mogen zijn in de wijk.

Positieve geluiden zijn er zeker ook. Zo zijn de professionals werkzaam bij de basis- en preventieve voorzieningen goed te spreken over de werkwijze van de jeugd- en sociale teams, zoals de wijze waarop omgegaan wordt met privacygevoelige informatie. Ook stelt de grote meerderheid vast dat de professionals in de jeugd- en sociale teams uitgaan van de eigen kracht en het netwerk van jeugdigen en hun gezinnen.

  • Zorg voor meer overleg en contact tussen de teams en het basis-/preventieve veld. Trek vaker gezamenlijk op in signalering, analyse en uitvoering.
  • Laat de teams meer gebruik maken van de expertise van het basis-/preventieve veld.
  • Zorg dat de jeugd- en sociale teams zichtbaarder worden in de wijk.
  • Heb aandacht voor de werkdruk binnen de jeugd- en sociale teams.
  • Heb aandacht voor het feit dat de basis-/preventieve voorzieningen een vast contactpersoon en een vast overlegmoment missen.

De jeugd- en sociale teams hebben op hun beurt ook aandachtspunten in de samenwerking met het basis- en preventieve veld:

  • Verbeter de bereikbaarheid en stimuleer de medewerking van huisartsen.
  • Verbeter de informatie-uitwisseling met politie/wijkagent (met name in weekend).
  • Zorg dat scholen wat minder op zichzelf gericht zijn.